Fundamenta Krestomatio (1903)/Ekzercoj
Patro kaj frato. — Leono estas besto. — Rozo estas
floro, kaj kolombo estas birdo. — La rozo apartenas al
Teodoro. — La suno brilas. — La patro estas sana. — La
patro estas tajloro.
Infano ne estas matura homo. — La infano jam ne
ploras. — La ĉielo estas blua. — Kie estas la libro kaj la
krajono? — La libro estas sur la tablo, kaj la krajono
kuŝas sur la fenestro. — Sur la fenestro kuŝas krajono
kaj plumo. — Jen estas pomo. — Jen estas la pomo, kiun
mi trovis. — Sur la tero kuŝas ŝtono.
Leono estas forta. — La dentoj de leono estas akraj. —
Al leono ne donu la manon. — Mi vidas leonon. — Resti
kun leono estas danĝere. — Kiu kuraĝas rajdi sur leono?
- Mi parolas pri leono.
La patro estas bona. — Jen kuŝas la ĉapelo de la patro.
— Diru al la patro, ke mi estas diligenta. — Mi amas la
patron. — Venu kune kun la patro. — La filo staras apud
la patro. — La mano de Johano estas pura. — Mi konas
Johanon. — Ludoviko, donu al mi panon. — Mi manĝas
per la buŝo kaj flaras per la nazo. — Antaŭ la domo
staras arbo. — La patro estas en la ĉambro.
La birdoj flugas. — La kanto de la birdoj estas agrabla.
— Donu al la birdoj akvon, ĉar ili volas trinki. — La
knabo forpelis la birdojn. — Ni vidas per la okuloj kaj
aŭdas per la oreloj. — Bonaj infanoj lernas diligente. —
Aleksandro ne volas lerni, kaj tial mi batas Aleksandron.
— De la patro mi ricevis libron, kaj de la frato mi ricevis
plumon. — Mi venas de la avo, kaj mi iras nun al la
onklo. — Mi legas libron. — La patro ne legas libron, sed
li skribas leteron.
Papero estas blanka. — Blanka papero kuŝas sur la
tablo. — La blanka papero jam ne kuŝas sur la tablo. —
Jen estas la kajero de la juna fraŭlino. — La patro donis
al mi dolĉan pomon. — Rakontu al mia juna amiko belan
historion. — Mi ne amas obstinajn homojn. — Mi deziras
al vi bonan tagon, sinjoro! — Bonan matenon! — Ĝojan
feston! (mi deziras al vi). — Kia ĝoja festo! (estas hodiaŭ).
— Sur la ĉielo staras la bela suno. — En la tago ni vidas
la helan sunon, kaj en la nokto ni vidas la palan lunon
kaj la belajn stelojn. — La papero estas tre blanka, sed
la neĝo estas pli blanka. — Lakto estas pli nutra, ol vino.
— Mi havas pli freŝan panon, ol vi. — Ne, vi eraras,
sinjoro: via pano estas malpli freŝa, ol mia. — El ĉiuj miaj infanoj Ernesto estas la plej juna. — Mi estas tiel
forta, kiel vi. — El ĉiuj siaj fratoj Antono estas la malplej
saĝa.
Du homoj povas pli multe fari ol unu. — Mi havas nur
unu buŝon, sed mi havas du orelojn. — Li promenas kun
tri hundoj. — Li faris ĉion per la dek fingroj de siaj
manoj. — El ŝiaj multaj infanoj unuj estas bonaj kaj
aliaj estas malbonaj. — Kvin kaj sep faras dek du. — Dek
kaj dek faras dudek. — Kvar kaj dek ok faras dudek du.
— Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. — Mil
okcent naŭdek tri. — Li havas dek unu infanojn. —
Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto
konsistas el sesdek sekundoj. — Januaro estas la unua
monato de la jaro, Aprilo estas la kvara, Novembro estas
la dek-unua, Decembro estas la dek-dua. — La dudeka
(tago) de Februaro estas la kvindek-unua tago de la jaro.
— La sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke ĝi estu
pli sankta, ol la ses unuaj tagoj. — Kion Dio kreis en la
sesa tago? — Kiun daton ni havas hodiaŭ? — Hodiaŭ
estas la dudek-sepa (tago) de Marto. — Georgo Vaŝington
estis naskita la dudek-duan de Februaro de la jaro mil
sepcent tridek dua.
Mi havas cent pomojn. — Mi havas centon da pomoj.
— Tiu ĉi urbo havas milionon da loĝantoj. — Mi aĉetis
dekduon (aŭ dek-duon) da kuleroj kaj du dekduojn da
forkoj. — Mil jaroj (aŭ milo da jaroj) faras miljaron. —
Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi;
due mi dankis vin por la prunto; trie mi petas vin ankaŭ
poste prunte al mi, kiam mi bezonos monon. — Por ĉiu
tago mi ricevas kvin frankojn, sed por la hodiaŭa tago
mi ricevis duoblan pagon, t. e. (=tio estas) dek frankojn.
— Kvinoble sep estas tridek kvin. — Tri estas duono de
ses. — Ok estas kvar kvinonoj de dek. — Kvar metroj da tiu ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn; tial du metroj kostas
kvar kaj duonon frankojn (aŭ da frankoj). — Unu tago
estas tricent-sesdek-kvinono aŭ tricent-sesdek-sesono de
jaro. — Tiuj ĉi du amikoj promenas ĉiam duope. —
Kvinope ili sin ĵetis sur min, sed mi venkis ĉiujn kvin
atakantojn. — Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du
pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj.
— Tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn; tial, se mi legos en
ĉiu tago po dek kvin paĝoj, mi finos la tutan libron en
kvar tagoj.
Mi legas. — Ci skribas (anstataŭ «ci» oni uzas ordinare
«vi»). — Li estas knabo, kaj ŝi estas knabino. — La
tranĉilo tranĉas bone, ĉar ĝi estas akra. —; Ni estas homoj.
— Vi estas infanoj. — Ili estas rusoj. — Kie estas la
knaboj? — Ili estas en la ĝardeno, — Kie estas la knabinoj?
— Ili ankaŭ estas en la ĝardeno. — Kie estas la
tranĉiloj? — Ili kuŝas sur la tablo. — Mi vokas la knabon,
kaj li venas. — Mi vokas la knabinon, kaj ŝi venas. — La
infano ploras, ĉar ĝi volas manĝi. — La infanoj ploras,
ĉar ili volas manĝi. — Knabo, vi estas neĝentila. —
Sinjoro, vi estas neĝentila. - Sinjoroj, vi estas neĝentilaj.
— Mia hundo, vi estas tre fidela. — Oni diras, ke la vero
ĉiam venkas. — En la vintro oni hejtas: la fornojn. —
Kiam oni estas riĉa (aŭ riĉaj), oni havas multajn
amikojn.
Li amas min, sed mi lin ne amas. — Mi volis lin bati,
sed li forkuris de mi. — Diru al mi vian nomon. — Ne
skribu al mi tiajn longajn leterojn. — Venu al mi hodiaŭ
vespere. — Mi rakontos al vi historion. — Ĉu vi diros al
mi la veron? — La domo apartenas al li. — Li estas mia
onklo, ĉar mia patro estas lia frato. — Sinjoro Petro kaj
lia edzino tre amas miajn infanojn; mi ankaŭ tre amas iliajn (infanojn). — Montru al ili vian novan veston. —
Mi amas min mem, vi amas vin mem, li amas sin mem,
kaj ĉiu homo amas sin mem, — Mia frato diris al Stefano,
ke li amas lin pli, ol sin mem. — Mi zorgas pri ŝi tiel,
kiel mi zorgas pri mi mem; sed ŝi mem tute ne zorgas
pri si kaj tute sin ne gardas. — Miaj fratoj havis hodiaŭ
gastojn; post la vespermanĝo niaj fratoj eliris kun la
gastoj el sia domo kaj akompanis ilin ĝis ilia domo.
Mi jam havas mian ĉapelon; nun serĉu vi vian. — Mi
lavis min en mia ĉambro, kaj ŝi lavis sin en sia ĉambro.
— La infano serĉis sian pupon; mi montris al la infano,
kie kuŝas ĝia pupo. — Oni ne forgesas facile sian unuan
amon.
Nun mi legas, vi legas kaj li legas; ni ĉiuj legas. —
Vi skribas, kaj la infanoj skribas; ili ĉiuj sidas silente
kaj skribas. — Hieraŭ mi renkontis vian filon, kaj li
ĝentile salutis min. — Hodiaŭ estas sabato, kaj morgaŭ
estos dimanĉo, — Hieraŭ estis vendredo, kaj post-morgaŭ
estos lundo. — Antaŭ tri tagoj mi vizitis vian kuzon kaj
mia vizito faris al li plezuron. — Ĉu vi jam trovis vian
horloĝon? — Mi ĝin ankoraŭ ne serĉis; kiam mi finos
mian laboron, mi serĉos mian horloĝon, sed mi timas,
ke mi ĝin jam ne trovos. — Kiam mi venis al li, li dormis;
sed mi lin vekis. — Se mi estus sana, mi estus feliĉa. —
Se li scius, ke mi estas tie ĉi, li tuj venus al mi. — Se la
lernanto scius bone sian lecionon, la instruanto lin ne
punus. — Kial vi ne respondas al mi? Ĉu vi estas surda
aŭ muta? — Iru for! — Infano, ne tuŝu la spegulon! —
Karaj infanoj, estu ĉiam honestaj! — Li venu, kaj mi
pardonos al li. — Ordonu al li, ke li ne babilu. — Petu
ŝin, ke ŝi sendu al mi kandelon. — Ni estu gajaj, ni uzu
bone la vivon, ĉar la vivo ne estas longa. — Ŝi volas danci,
— Morti pro la patrujo estas agrable. — La infano ne
ĉesas petoli.
Fluanta akvo estas pli pura, ol akvo, staranta senmove.
— Promenante sur la strato, mi falis. — Kiam Nikodemo
batas Jozefon, tiam Nikodemo estas la batanto kaj Jozefo
estas la batato. — Al homo, pekinta senintence, Dio
facile pardonas. — Trovinte pomon, mi ĝin manĝis. —
La falinta homo ne povis sin levi. — Ne riproĉu vian
amikon, ĉar vi mem pli multe meritas riproĉon; li estas
nur unufoja mensoginto, dum vi estas ankoraŭ nun ĉiam
mensoganto; — La tempo pasinta jam neniam revenos;
la tempon venontan neniu ankoraŭ konas. — Venu, ni
atendas vin, Savonto de la mondo. — En la lingvo
«Esperanto» ni vidas la estontan lingvon helpantan
de la tuta mondo, — Aŭgusto estas mia plej amata filo.
— Mono havata estas pli grava ol havita. — Pasero
kaptita estas pli bona, ol aglo kaptota. — La soldatoj
kondukis la arestitojn tra la stratoj. — Li venis al mi tute
ne atendite. — Homo, kiun oni devas juĝi, estas juĝoto.
Nun li diras al mi la veron. — Hieraŭ li diris al mi la
veron. — Li ĉiam diradis al mi la veron. — Kiam vi vidis
nin en la salono, li jam antaŭe diris al mi la veron (aŭ
li estis dirinta al mi la veron). — Li diros al mi la veron.
— Kiam vi venos al mi, li jam antaŭe diros al mi la veron
(aŭ li estos dirinta al mi la veron; aŭ antaŭ ol vi venos
al mi, li diros al mi la veron). — Se mi petus lin, li dirus
al mi la veron. — Mi ne farus la eraron, se li antaŭe
dirus al mi la veron (aŭ se li estus dirinta al mi la veron).
— Kiam mi venos, diru al mi la veron. — Kiam mia patro
venos, diru al mi antaŭe la veron (aŭ estu dirinta al mi
la veron). — Mi volas diri al vi la veron. — Mi volas, ke
tio, kion mi diris, estu vera (aŭ mi volas esti dirinta la
veron).
Mi estas amata. Mi estis amata. Mi estos amata. Mi
estus amata. Estu amata. Esti amata. — Vi estas lavita.
Vi estis lavita. Vi estos lavita. Vi estus lavita. Estu lavita.
Esti lavita. — Li estas invitota. Li estis invitota. Li estos
invitota. Li estus invitota. Estu invitota. Esti invitota. —
Tiu ĉi komercaĵo estas ĉiam volonte aĉetata de mi. — La
surtuto estas aĉetita de mi, sekve ĝi apartenas al mi. —
Kiam via domo estis konstruata, mia domo estis jam
longe konstruita. — Mi sciigas, ke de nun la ŝuldoj de
mia filo ne estos pagataj de mi. — Estu trankvila, mia
tuta ŝuldo estos pagita al vi baldaŭ. — Mia ora ringo ne
estus nun tiel longe serĉata, se ĝi ne estus tiel lerte
kaŝita de vi. — Laŭ la projekto de la inĝenieroj tiu ĉi
fervojo estas konstruota en la daŭro de du jaroj; sed mi
pensas, ke ĝi estos konstruata pli ol tri jarojn. — Honesta
homo agas honeste. — La pastro, kiu mortis antaŭ nelonge
(aŭ antaŭ nelonga tempo), loĝis longe en nia urbo. —
Ĉu hodiaŭ estas varme aŭ malvarme? — Sur la kameno
inter du potoj staras fera kaldrono; el la kaldrono, en
kiu sin trovas bolanta akvo, eliras vaporo; tra la fenestro,
kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton.
Kie vi estas? — Mi estas en la ĝardeno. — Kien vi iras?
— Mi iras en la ĝardenon. — La birdo flugas en la ĉambro
(=ĝi estas en la ĉambro kaj flugas en ĝi). — La birdo
flugas en la ĉambron (= ĝi estas ekster la ĉambro kaj
flugas nun en ĝin). — Mi vojaĝas en Hispanujo. — Mi
vojaĝas en Hispanujon. — Mi sidas sur seĝo kaj tenas la
piedojn sur benketo. — Mi metis la manon sur la tablon.
— El sub la kanapo la muso kuris sub la liton, kaj nun
ĝi kuras sub la lito. — Super la tero sin trovas aero. —
Anstataŭ kafo li donis al mi teon kun sukero, sed sen kremo. — Mi staras ekster la domo, kaj li estas interne.
— En la salono estis neniu krom li kaj lia fianĉino. — La
hirundo flugis trans la riveron, ĉar trans la rivero sin
trovis aliaj hirundoj. — Mi restas tie ĉi laŭ la ordono de
mia estro. — Kiam li estis ĉe mi, li staris tutan horon
apud la fenestro. — Li diras, ke mi estas atenta. — Li
petas, ke mi estu atenta. — Kvankam vi estas riĉa, mi
dubas, ĉu vi estas feliĉa. — Se vi scius, kiu li estas, vi
lin pli estimus. — Se li jam venis, petu lin al mi. — Ho,
Dio! kion vi faras! — Ha, kiel bele! — For de tie ĉi! —
Fi, kiel abomene! — Nu, iru pli rapide!
La artikolo «la» estas uzata tiam, kiam ni parolas pri
personoj aŭ objektoj konataj. Ĝia uzado estas tia sama,
kiel en la aliaj lingvoj. La personoj, kiuj ne komprenas
la uzadon de la artikolo (ekzemple rusoj aŭ poloj, kiuj
ne scias alian lingvon krom sia propra), povas en la unua
tempo tute ne uzi la artikolon, ĉar ĝi estas oportuna, sed
ne necesa. Anstataŭ «la» oni povas ankaŭ diri «l’»
(sed nur post prepozicio, kiu finiĝas per vokalo). —
Vortoj kunmetitaj estas kreataj per simpla kunligado de
vortoj; oni prenas ordinare la purajn radikojn, sed, se
la bonsoneco aŭ la klareco postulas, oni povas ankaŭ
preni la tutan vorton, t. e. la radikon kune kun ĝia
gramatika finiĝo. Ekzemploj: skribtablo aŭ skribotablo
(= tablo, sur kiu oni skribas); internacia (= kiu estas
inter diversaj nacioj); tutmonda (= de la tuta mondo);
unutaga (= kiu daŭras unu tagon); unuataga (= kiu estas
en la unua tago); vaporŝipo (= ŝipo, kiu sin movas per
vaporo); matenmanĝi, tagmanĝi, vespermanĝi; abonpago
(= pago por la abono).
Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas ĉiam nur la nominativon.
Se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la prepozicio, sed de
aliaj kaŭzoj. Ekzemple: por esprimi direkton, ni aldonas
al la vorto la finon «n»; sekve: tie (= en tiu loko), tien
(= al tiu loko); tiel same ni ankaŭ diras: «la birdo flugis
en la ĝardenon, sur la tablon», kaj la vortoj «ĝardenon»,
«tablon» staras tie ĉi en akuzativo ne ĉar la prepozicioj
«en» kaj «sur» tion ĉi postulas, sed nur ĉar ni volis
esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis
antaŭe en la ĝardeno aŭ sur la tablo kaj tie flugis, sed
ke ĝi de alia loko flugis al la ĝardeno, al la tablo (ni
volas montri, ke la ĝardeno kaj tablo ne estis la loko de
la flugado, sed nur la celo de la flugado); en tiaj okazoj
ni uzus la finiĝon «n» tute egale, ĉu ia prepozicio starus
aŭ ne. — Morgaŭ mi veturos Parizon (aŭ en Parizon). —
Mi restos hodiaŭ dome. — Jam estas tempo iri domen.
— Ni disiĝis kaj iris en diversajn flankojn: mi iris
dekstren, kaj li iris maldekstren. — Flanken, sinjoro!
Mi konas neniun en tiu ĉi urbo. — Mi neniel povas
kompreni, kion vi parolas. — Mi renkontis nek lin, nek
lian fraton (aŭ mi ne renkontis lin, nek lian fraton).
Se ni bezonas uzi prepozicion kaj la senco ne montras
al ni, kian prepozicion uzi, tiam ni povas uzi la komunan
prepozicion «je». Sed estas bone uzadi la vorton «je»
kiel eble pli malofte. Anstataŭ la vorto «je» ni povas
ankaŭ uzi akuzativon sen prepozicio. — Mi ridas je lia
naiveco (aŭ mi ridas pro lia naiveco, aŭ: mi ridas lian
naivecon). — Je la lasta fojo mi vidis lin ĉe vi (aŭ: la
lastan fojon). — Mi veturis du tagojn kaj unu nokton. —
Mi sopiras je mia perdita feliĉo (aŭ: mian perditan
feliĉon). — El la dirita regulo sekvas, ke se ni pri ia
verbo ne scias, ĉu ĝi postulas post si la akuzativon (t. e.
ĉu ĝi estas aktiva) aŭ ne, ni povas ĉiam uzi la akuzativon,
Ekzemple, ni povas diri «obei al la patro» kaj «obei la patron» (anstataŭ «obei je la patro»). Sed ni ne uzas
la akuzativon tiam, kiam la klareco de la senco tion ĉi
malpermesas; ekzemple: ni povas diri «pardoni al la
malamiko» kaj «pardoni la malamikon», sed ni devas
diri ĉiam «pardoni al la malamiko lian kulpon».
Ia, ial, iam, ie, iel, ies, io, iom, iu. — La montritajn
naŭ vortojn ni konsilas bone ellerni, ĉar el ili ĉiu povas
jam fari al si grandan serion da aliaj pronomoj kaj
adverboj. Se ni aldonas al ili la literon «k», ni ricevas
vortojn demandajn aŭ rilatajn: kia, kial, kiam, kie, kiel,
kies, kio, kiom, kiu. Se ni aldonas la literon «t», ni
ricevas vortojn montrajn: tia, tial, tiam, tie, tiel, ties,
tio, tiom, tiu. Aldonante la literon «ĉ», ni ricevas
vortojn komunajn: ĉia, ĉial, ĉiam, ĉie, ĉiel, ĉies, ĉio,
ĉiom, ĉiu. Aldonante la prefikson «nen», ni ricevas
vortojn neajn: nenia, nenial, neniam, nenie, neniel,
nenies, nenio, neniom, neniu. Aldonante al la vortoj
montraj la vorton «ĉi», ni ricevas montron pli proksiman;
ekzemple: tiu (pli malproksima), tiu ĉi (aŭ ĉi tiu) (pli
proksima); tie (malproksime), tie ĉi aŭ ĉi tie (proksime).
Aldonante al la vortoj demandaj la vorton «ajn», ni
ricevas vortojn sendiferencajn: kia ajn, kial ajn, kiam
ajn, kie ajn, kiel ajn, kies ajn, kio ajn, kiom ajn, kiu ajn.
Ekster tio el la diritaj vortoj ni povas ankoraŭ fari aliajn
vortojn, per helpo de gramatikaj finiĝoj kaj aliaj vortoj
(sufiksoj); ekzemple: tiama, ĉiama, kioma, tiea, ĉi-tiea,
tieulo, tiamulo k. t. p. (=kaj tiel plu).
Lia kolero longe daŭris. — Li estas hodiaŭ en kolera
humoro. — Li koleras kaj insultas. — Li fermis kolere
la pordon. — Lia filo mortis kaj estas nun malviva. — La
korpo estas morta, la animo estas senmorta. — Li estas morte malsana, li ne vivos pli, ol unu tagon. — Li parolas, kaj lia parolo fluas dolĉe kaj agrable. — Ni faris la kontrakton ne skribe, sed parole. — Li estas bona parolanto. — Starante ekstere, li povis vidi nur la eksteran flankon de nia domo. — Li loĝas ekster la urbo. — La ekstero de tiu ĉi homo estas pli bona, ol lia interno. — Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro. — Kia granda brulo! Kio brulas? — Ligno estas bona brula materialo. — La fera bastono, kiu kuŝis en la forno, estas nun brule varmega. — Ĉu li donis al vi jesan respondon aŭ nean? Li eliris el la dormoĉambro kaj eniris en la manĝoĉambron. — La birdo ne forflugis: ĝi nur deflugis de la arbo, alflugis al la domo kaj surflugis sur la tegmenton. — Por ĉiu aĉetita funto da teo tiu ĉi komercisto aldonas senpage funton da sukero. — Lernolibron oni devas ne tralegi, sed tralerni. — Li portas rozokoloran superveston kaj teleroforman ĉapelon. — En mia skribotablo sin trovas kvar tirkestoj. — Liaj lipharoj estas pli grizaj, ol liaj vangharoj.
Teatramanto ofte vizitas la teatron kaj ricevas baldaŭ teatrajn manierojn. — Kiu okupas sin je meĥaniko, estas meĥanikisto, kaj kiu okupas sin je ĥemio, estas ĥemiisto. — Diplomatiiston oni povas ankaŭ nomi diplomato, sed fizikiston oni ne povas nomi fiziko, ĉar fiziko estas la nomo de la scienco mem. — La fotografisto fotografis min, kaj mi sendis mian fotografaĵon al mia patro. — Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino. — Alportu al mi metron da nigra drapo (Metro de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por drapo). — Mi aĉetis dekon da ovoj. — Tiu ĉi rivero havas ducent kilometrojn da longo. — Sur la bordo de la maro staris amaso da homoj. — Multaj birdoj flugas en la aŭtuno en pli varmajn landojn. Sur la arbo sin trovis multe (aŭ multo) da birdoj. — Kelkaj homoj sentas sin la plej feliĉaj, kiam ili vidas la suferojn de siaj najbaroj. — En la ĉambro sidis nur kelke da homoj. — «Da» post ia vorto montras, ke tiu ĉi vorto havas signifon de mezuro.
Mia frato ne estas granda, sed li ne estas ankaŭ malgranda: li estas de meza kresko. — Li estas tiel dika, ke li ne povas trairi tra nia mallarĝa pordo. — Haro estas tre maldika. — La nokto estis tiel malluma, ke ni nenion povis vidi eĉ antaŭ nia nazo. — Tiu ĉi malfreŝa pano estas malmola, kiel ŝtono. — Malbonaj infanoj amas turmenti bestojn. — Li sentis sin tiel malfeliĉa, ke li malbenis la tagon, en kiu li estis naskita. — Mi forte malestimas tiun ĉi malnoblan homon. — La fenestro longe estis nefermita; mi ĝin fermis, sed mia frato tuj ĝin denove malfermis. — Rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba. — La tablo staras malrekte kaj kredeble baldaŭ renversiĝos. — Li staras supre sur la monto kaj rigardas malsupren sur la kampon. — Malamiko venis en nian landon. — Oni tiel malhelpis al mi, ke mi malbonigis mian tutan laboron. — La edzino de mia patro estas mia patrino kaj la avino de miaj infanoj. — Sur la korto staras koko kun tri kokinoj. — Mia fratino estas tre bela knabino. — Mia onklino estas bona virino. — Mi vidis vian avinon kun ŝiaj kvar nepinoj kaj kun mia nevino. — Lia duonpatrino estas mia bofratino. — Mi havas bovon kaj bovinon. — La juna vidvino fariĝis denove fianĉino.
La tranĉilo estis tiel malakra, ke mi ne povis tranĉi per ĝi la viandon kaj mi devis uzi mian poŝan tranĉilon. — Ĉu vi havas korktirilon, por malŝtopi la botelon? — Mi volis ŝlosi la pordon, sed mi perdis la ŝlosilon. — Ŝi kombas al si la harojn per arĝenta kombilo. — En somero ni veturas per diversaj veturiloj, kaj en vintro ni veturas per glitveturilo. — Hodiaŭ estas bela frosta vetero, tial mi prenos miajn glitilojn kaj iros gliti. — Per hakilo ni hakas, per segilo ni segas, per fosilo ni fosas, per kudrilo ni kudras, per tondilo ni tondas, per sonorilo ni sonoras, per fajfilo ni fajfas. — Mia skribilaro konsistas el inkujo, sablujo, kelke da plumoj, krajono kaj inksorbilo. — Oni metis antaŭ mi manĝilaron, kiu konsistis el telero, kulero, tranĉilo, forko, glaseto por brando, glaso por vino kaj telertuketo. — En varmega tago mi amas promeni en arbaro. — Nia lando venkos, ĉar nia militistaro estas granda kaj brava. — Sur kruta ŝtuparo li levis sin al la tegmento de la domo. — Mi ne scias la lingvon hispanan, sed per helpo de vortaro hispana-germana mi tamen komprenis iom vian leteron. — Sur tiuj ĉi vastaj kaj herboriĉaj kampoj paŝtas sin grandaj brutaroj, precipe aroj da bellanaj ŝafoj.
Vi parolas sensencaĵon, mia amiko. — Mi trinkis teon kun kuko kaj konfitaĵo. — Akvo estas fluidaĵo. — Mi ne volis trinki la vinon, ĉar ĝi enhavis en si ian suspektan malklaraĵon. — Sur la tablo staris diversaj sukeraĵoj. — En tiuj ĉi boteloj sin trovas diversaj acidoj: vinagro, sulfuracido, azotacido kaj aliaj. — Via vino estas nur ia abomena acidaĵo. — La acideco de tiu ĉi vinagro estas tre malforta. — Mi manĝis bongustan ovaĵon. — Tiu ĉi granda altaĵo ne estas natura monto. — La alteco de tiu monto ne estas tre granda. — Kiam mi ien veturas, mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo. — Ĉemizojn, kolumojn, manumojn kaj ceterajn similajn objektojn ni nomas tolaĵo, kvankam ili ne ĉiam estas faritaj el tolo. — Glaciaĵo estas dolĉa glaciigita frandaĵo. — La riĉeco de tiu ĉi homo estas granda, sed lia malsaĝeco estas ankoraŭ pli granda. — Li amas tiun ĉi knabinon pro ŝia beleco kaj boneco. — Lia heroeco tre plaĉis al mi. — La tuta supraĵo de la lago estis kovrita per naĝantaj folioj kaj diversaj aliaj kreskaĵoj. — Mi vivas kun li en granda amikeco.
Patro kaj patrino kune estas nomataj gepatroj. — Petro, Anno kaj Elizabeto estas miaj gefratoj. — Gesinjoroj N. hodiaŭ vespere venos al ni. — Mi gratulis telegrafe la junajn geedzojn. — La gefianĉoj staris apud la altaro. — La patro de mia edzino estas mia bopatro, mi estas lia bofilo, kaj mia patro estas la bopatro de mia edzino. — Ĉiuj parencoj de mia edzino estas miaj boparencoj, sekve ŝia frato estas mia bofrato, ŝia fratino estas mia bofratino; mia frato kaj fratino (gefratoj) estas la bogefratoj de mia edzino. — La edzino de mia nevo kaj la nevino de mia edzino estas miaj bonevinoj. — Virino, kiu kuracas, estas kuracistino; edzino de kuracisto estas kuracistedzino. — La doktoredzino A. vizitis hodiaŭ la gedoktorojn P. — Li ne estas lavisto, li estas lavistinedzo. — La filoj, nepoj kaj pranepoj de reĝo estas reĝidoj. — La hebreoj estas Izraelidoj, ĉar ili devenas de Izraelo. — Ĉevalido estas nematura ĉevalo, kokido — nematura koko, bovido — nematura bovo, birdido — nematura birdo.
La ŝipanoj devas obei la ŝipestron. — Ĉiuj loĝantoj de regno estas regnanoj. — Urbanoj estas ordinare pli ruzaj, ol vilaĝanoj. — La regnestro de nia lando estas bona kaj saĝa reĝo. — La Parizanoj estas gajaj homoj. — Nia provincestro estas severa, sed justa. — Nia urbo havas bonajn policanojn, sed ne sufiĉe energian policestron. — Luteranoj kaj Kalvinanoj estas kristanoj. — Germanoj kaj francoj, kiuj loĝas en Rusujo, estas Rusujanoj, kvankam ili ne estas rusoj, — Li estas nelerta kaj naiva provincano. — La loĝantoj de unu regno estas samregnanoj, la loĝantoj de unu urbo estas samurbanoj, la konfesantoj de unu religio estas samreligianoj. — Nia regimentestro estas por siaj soldatoj kiel bona patro. — La botisto faras botojn kaj ŝuojn. — La lignisto vendas lignon, kaj la lignaĵisto faras tablojn, seĝojn kaj aliajn lignajn objektojn. — Ŝteliston neniu lasas en sian domon. — La kuraĝa maristo dronis en la maro. — Verkisto verkas librojn, kaj skribisto simple transskribas paperojn. — Ni havas diversajn servantojn: kuiriston, ĉambristinon, infanistinon kaj veturigiston. — La riĉulo havas multe da mono. — Malsaĝulon ĉiu batas. — Timulo timas eĉ sian propran ombron. — Li estas mensogisto kaj malnoblulo. — Preĝu al la Sankta Virgulino.
En la kota vetero mia vesto forte malpuriĝis; tial mi prenis broson kaj purigis la veston. — Li paliĝis de timo kaj poste li ruĝiĝis de honto. — Li fianĉiĝis kun fraŭlino Berto; post tri monatoj estos la edziĝo; la edziĝa soleno estos en la nova preĝejo, kaj la edziĝa festo estos en la domo de liaj estontaj bogepatroj. — Tiu ĉi maljunulo tute malsaĝiĝis kaj infaniĝis. — Post infekta malsano oni ofte bruligas la vestojn de la malsanulo. — Forigu vian fraton, ĉar li malhelpas al ni. — Ŝi edziniĝis kun sia kuzo, kvankam ŝiaj gepatroj volis ŝin edzinigi kun alia persono. — En la printempo la glacio kaj la neĝo fluidiĝas. — Venigu la kuraciston, ĉar mi estas malsana. — Li venigis al si el Berlino multajn librojn. — Mia onklo ne mortis per natura morto, sed li tamen ne mortigis sin mem kaj ankaŭ estis mortigita de neniu; unu tagon, promenante apud la reloj de fervojo, li falis sub la radojn de veturanta vagonaro kaj mortiĝis. — Mi ne pendigis mian ĉapon sur tiu ĉi arbeto; sed la vento forblovis de mia kapo la ĉapon, kaj ĝi, flugante, pendiĝis sur la branĉoj de la arbeto. — Sidigu vin (aŭ sidiĝu), sinjoro! — La junulo aliĝis al nia militistaro kaj kuraĝe batalis kune kun ni kontraŭ niaj malamikoj.
En la daŭro de kelke da minutoj mi aŭdis du pafojn. — La pafado daŭris tre longe. — Mi eksaltis de surprizo. — Mi saltas tre lerte. — Mi saltadis la tutan tagon de loko al loko. — Lia hieraŭa parolo estis tre bela, sed la tro multa parolado lacigas lin. — Kiam vi ekparolis, ni atendis aŭdi ion novan, sed baldaŭ ni vidis, ke ni trompiĝis. — Li kantas tre belan kanton. — La kantado estas agrabla okupo. — La diamanto havas belan brilon. — Du ekbriloj de fulmo trakuris tra la malluma ĉielo. — La domo, en kiu oni lernas, estas lernejo, kaj la domo, en kiu oni preĝas, estas preĝejo. — La kuiristo sidas en la kuirejo. — La kuracisto konsilis al mi iri en ŝvitbanejon. — Magazeno, en kiu oni vendas cigarojn, aŭ ĉambro, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarejo; skatoleto aŭ alia objekto, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarujo; tubeto, en kiun oni metas cigaron, kiam oni ĝin fumas, estas cigaringo. — Skatolo, en kiu oni tenas plumojn, estas plumujo, kaj bastoneto, sur kiu oni tenas plumon por skribado, estas plumingo. — En la kandelingo sidis brulanta kandelo. — En la poŝo de mia pantalono mi portas monujon, kaj en la poŝo de mia surtuto mi portas paperujon; pli grandan paperujon mi portas sub la brako. — La rusoj loĝas en Rusujo kaj la germanoj en Germanujo.
Ŝtalo estas fleksebla, sed fero ne estas fleksebla. — Vitro estas rompebla kaj travidebla. — Ne ĉiu kreskaĵo estas manĝebla. — Via parolo estas tute nekomprenebla kaj viaj leteroj estas ĉiam skribitaj tute nelegeble. — Rakontu al mi vian malfeliĉon, ĉar eble mi povos helpi al vi. — Li rakontis al mi historion tute nekredeblan. — Ĉu vi amas vian patron? Kia demando! Kompreneble, ke mi lin amas. — Mi kredeble ne povos veni al vi hodiaŭ, ĉar mi pensas, ke mi mem havos hodiaŭ gastojn. — Li estas homo ne kredinda. — Via ago estas tre laŭdinda. — Tiu ĉi grava tago restos por mi ĉiam memorinda. — Lia edzino estas tre laborema kaj ŝparema, sed ŝi estas ankaŭ tre babilema kaj kriema. Li estas tre ekkolerema kaj ekscitiĝas ofte ĉe la plej malgranda bagatelo; tamen li estas tre pardonema, li ne portas longe la koleron kaj li tute ne estas venĝema. — Li estas tre kredema: eĉ la plej nekredeblajn aferojn, kiujn rakontas al li la plej nekredindaj homoj, li tuj kredas. — Centimo, pfenigo kaj kopeko estas moneroj. — Sablero enfalis en mian okulon. — Li estas tre purema, kaj eĉ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto. — Unu fajrero estas sufiĉa, por eksplodigi pulvon.
Ni ĉiuj kunvenis, por priparoli tre gravan aferon: sed ni ne povis atingi ian rezultaton, kaj ni disiris. — Malfeliĉo ofte kunigas la homojn, kaj feliĉo ofte disigas ilin. — Mi disŝiris la leteron kaj disĵetis ĝiajn pecetojn en ĉiujn angulojn de la ĉambro. — Li donis al mi monon, sed mi ĝin tuj redonis al li. — Mi foriras, sed atendu min, ĉar mi baldaŭ revenos. — La suno rebrilas en la klara akvo de la rivero. — Mi diris al la reĝo: via reĝa moŝto, pardonu min! — El la tri leteroj unu estis adresita: al Lia Episkopa Moŝto, Sinjoro N.; la dua: al Lia Grafa Moŝto, Sinjoro P.; la tria: al Lia Moŝto, Sinjoro D. — La sufikso «um» ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn kun «um» oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple: plenumi, kolumo, manumo. — Mi volonte plenumis lian deziron. — En malbona vetero oni povas facile malvarmumi. — Sano, sana, sane, sani, sanu, saniga, saneco, sanilo, sanigi, saniĝi, sanejo, sanisto, sanulo, malsano, malsana, malsane, malsani, malsanulo, malsaniga, malsaniĝi, malsaneta, malsanema, malsanulejo, malsanulisto, malsanero, malsaneraro, sanigebla, sanigisto, sanigilo, resanigi, resaniĝanto, sanigilejo, sanigejo, malsanemulo, sanilaro, malsanaro, malsanulido, nesana, malsanado, sanulajo, malsaneco, malsanemeco, saniginda, sanilujo, sanigilujo, remalsano, remalsaniĝo, malsanulino, sanigista, sanigilista, sanilista, malsanulista k. t. p.