kontraŭ Ĉentovic kum simpla aŭ duobla vetaĵo tiom longe ĝis li almenaŭ unu fojon gajnos unu partion, eĉ se tio kostus al li lian tutan havaĵon. Se Ĉentovic rezistos, li estus trovinta ĉe McConnor orminejon, el kiu li povos elŝoveli kelkajn milojn da dolaroj ĝis Bonaero.
Ĉentovic restis senmova. «Bonvolu» li ĝentile respondis «la sinjoroj ludi nun la nigrajn.»
Ankaŭ la dua partio ne ofertis ŝanĝitan bildon, krom ke nia cirklo ne nur pligrandiĝis sed ankaŭ fariĝis pli viva pro novaj scivolemuloj. McConnor tiel fikse rigardis la tabulon, kvazaŭ li volus magnetizi la figurojn per sia volo por gajni; mi sentis ke li estus entuziasme oferinta mil dolarojn por la ĝojkrio «mato!» kontraŭ la malvarmnaza kontraŭludanto. Rimarkinde iom de lia obstina ekscitiĝo nekonscie superŝutis nin. Ĉiu unuopa movo estis nekompareble pli senkompate diskutata ol antaŭe, ĉiam ni retenis nin unu la alian ankaŭ en la lasta momento, ĝis ni unuanime donis la signalon, kiu revoku Ĉentovic-on al nia tablo. Iom post iom ni atingis la deksepan movon, kaj je nia propra surprizo ni atingis pozicion, kiu ŝajnis mirige favora, ĉar ni sukcesis antaŭenigi la peonon de la c‑linio ĝis la antaŭlasta fako c2; ni bezonis nur puŝi ĝin ĝis c1 por gajni novan damon. Ne tute komforte estis al ni kompreneble ĉe tiu evidenta ŝanco; ni ĉiuj kune suspektis ke Ĉentovic, kiu ja longdistance antaŭvidas la situacion, certe devis esti antaŭŝovinta tiun ŝajne de ni atingitan avantaĝon kun intenco kapti nin ĉe la hoko. Sed malgraŭ streĉaj kunaj esploroj kaj diskutoj ni ne sukcesis evidentigi la kaŝitan ruzon. Fine jam tute ĉe la limo de la difinita cerbumotempo, ni decidiĝis riski fari la movon. Jam McConnor estis ŝovonta la peonon, kiam li sentis sin subite kaptita ĉe la brako kaj iu mallaŭte kaj draste flustris: «Je dia volo! Ne faru!»
Nevole ni ĉiuj turnis nin. Sinjoro ĉirkaŭ kvardekkvin-jara, kies malgrandan akutan vizaĝon mi jam rimarkis sur la promenoferdeko pro ties aparta preskaŭ kreteca paleco, certe estis alirinta al ni en la lastaj minutoj, dum ni turnis nian tutan atenton al la problemo. Li haste aldonis, rimarkante niajn rigardojn:
«Se vi nun farus damon, li atakus per la kuriero je c1, vi kaptus responde per la ĉevalo. Sed intertempe li iros per sia libera peono al d7, minacos vian turon, kaj eĉ se vi diros «ŝakon» per via ĉevalo, vi perdos kaj estos venkita post naŭ aŭ dek movoj. Tio estas proksimume la sama situacio kiel tiu kiun Aljeĥin' iniciatis kontraŭ Bogoljubov en la granda turniro de Pistyan en 1922.»
McConnor delasis la manon de la figuro kaj alrigardis ne malpli surprizita ol ni ĉiuj la viron kiu falis el la ĉielo kvazaŭ neatendita helpema anĝelo. Iu kiu kapablis antaŭkalkuli maton naŭ movojn antaŭe, certe estis unuaranga fakulo, eble eĉ konkuronto por la ĉampioneco, vojaĝanta al la sama turniro, kaj lia subita enveno kaj enmiksiĝo precize en ia tiel kritika momento estis iel preskaŭ supernatura. McConnor unua reagis: «Kion vi konsilus?» li flustris incitita.
«Ne tuj antaŭen, sed unue ŝajneskapi! Antaŭ ĉio forŝovi la reĝon el g8 al h7. Li verŝajne tiam portos la atakon sur la alian flankon. Sed vi defendos per la turo c8-c4; tio kostos al li du tempojn, unu peonon kaj la superecon. Tiam staros libera peono kontraŭ libera peono, kaj se vi ĝuste sintenos defende, vi ankoraŭ atingos paton. Pli bonan rezulton vi ne atingos.»
Ni denove miris. La precizeco ne malpli ol la rapideco de lia kalkulo estis iom ebriiga; tio aspektis kvazaŭ li legus la movojn el iu presita libro. Ĉiukaze dank al lia enmiksiĝo efikis magie la neatendita ŝanco konduki la partion al pato kontraŭ mondmajstro. Ĉiuj kune ni flankenmetis nin, por ke li povu pli libere rigardi al la tabulo. Ankoraŭ foje McConnor demandis:
«Sekve reĝo de g8 al h7 ?»
«Jes certe! Antaŭ ĉio eskapi!»
McConnor obeis kaj ni frapetis la glason. Ĉentovic alpaŝis indiferente kiel kutime al nia tablo kaj taksis en unu ekrigardo la kontraŭmovon. Sekve li ŝovis je la flanko de la reĝo la peonon h2-h4, precize kiel antaŭdiris nia nekonata helpanto. Kaj jam tiu flustris ekscitita:
«La turo antaŭen, la turo antaŭen, c8 al c4, li sekve devos protekti la peonon. Sed tio ne helpos lin! Vi ataku, ne zorgante pri lia libera peono, per la ĉevalo c3-d5 kaj la ekvilibro denove estos restarigita. La tuta premo antaŭen, anstataŭ defendi!»
Ni ne komprenis kion li pensis. Por ni, kion li diris, estis ĉinaĵo. Sed jam fascinita McConnor faris la movon kiun la alia konsilis sen cerbumi. Tiam ni frapetis la glason por revoki Ĉentovic-on. Unuafoje li ne tuj decidis, sed fikse rigardis la tabulon. Tiam li faris precize la movon kiun la fremdulo antaŭdiris, kaj forturnis sin. Tamen antaŭ ol li ekiris okazis io nova kaj neatendita. Ĉentovic levis la rigardon kaj esploris niajn vicojn; evidente li volis trovi kiu unuafoje lin kontraŭstaris tiel energie.
Ekde tiu rigardo nemezureble kreskis nia ekscitiĝo. Ĝis tiam ni ludis sen serioza espero, sed nun la penso rompi la arongatecon de Ĉentovic ekboligis nian sangon. Sed jam nia nova amiko ordonis la sekvantan movon, kaj ni povis revoki Ĉentovic-on – miaj fingroj tremetis kiam mi frapetis la kulereton kontraŭ la glaso – kaj nun venis nia unua triumfo. Ĉentovic kiu ĝis nun nur stare ludis, hezitis, hezitadis kaj fine sidiĝis. Li eksidis malrapide kaj peze; tiel la ĝisnuna desupre-malsupren-eco de li al ni estis jam almenaŭ korpe ĉesinta. Ni trudis al li, almenaŭ space meti sin je la sama nivelo kiel ni. Li longe cerbumis kun la okuloj senmove turnitaj al la tabulo, tiel ke oni apenaŭ povis vidi liajn pupilojn sub liaj nigraj brovoj, kaj dum streĉa pripensado pli kaj pli malfermiĝis lia buŝo, kio donis al lia ronda vizaĝo iom stultan esprimon. Ĉentovic cerbumis dum kelkaj minutoj, sekve faris iun movon kaj stariĝis. Kaj jam nia amiko flustris:
« Jen atendomovo! Bone elpensite! Sed ne postsekvi ĝin! Trudi interŝanĝon, sekve ni atingas paton kaj neniu dio povos helpi lin.»
McConoor obeis. Ekis en la sekvaj movoj inter ili ambaŭ iu ir- kaj revenado al ni nekomprenebla – delonge ni la ceteraj estis malsuprenigitaj al silentaj flankroluloj –. Post ĉirkaŭ sep movoj Ĉentovic levis la okulojn post tre longa cerbumado kaj proklamis:
«Pato.»
Dum momento regis absoluta silento. Oni subite aŭdis la ondojn brui, kaj la radioaparaton ĵazi el la salono supre, oni perceptis ĉiun paŝon el la promeno-ferdeko kaj la mallaŭtan fajnan siblon de la vento tra la
