Halka/II

by de Stanisław Moniuszko (muziko) kaj Włodzimierz Wolski (libreto)

AKTO DUA

---

Spaliro en ĝardeno. Dekstre oni vidas lumigitajn fenestrojn en la domo de la reĝa tablestro. Profunde estas muro kaj pordeto. — Halka iradas inter la arboj. — Nokto.

SCENO I

HALKA (sola).

Jam tie genui mi volus
Ĉe la kruco, apud vojo!
Larmojn de mia malĝojo
Vidus Sankta Virgulino,
Ĉenstoĥova Dipatrino;
Ŝi kompate min konsolus!
La orfinon en mizero
Kaj senĉesa kor-sufero!
(Post momento, rigardante ĉirkaŭen.)
Kie Jontek?
Tie danco kaj muziko!
(Oni aŭdas muzikon en la domo.)
Jen la nokt’!
(Post momento pli gaje.)
Jen adiaŭ falko diros,
Sed reflugos li al hejma mont’,
Tage, nokte mi sopiros,
Tut-anime lin deziros,
Ĝis feliĉa, ĝoja la renkont’.
(Kanto.)
Suprenflugi volus mi kun alaŭdeto,
Flirti en aero kiel hirundeto,
Naĝi kun fiŝeto en torento klara

Al vi, Janko kara!
Ĉar mi nek fiŝeto sur Vistula fundo,
Nek mi alaŭdeto estas, nek hirundo,
Nur al mi kantetas vento la montara:

Venos Janko kara!

Se mi super fonto, kiel stel’ radia,
Min speguli povus en animo via!
Kiel vaga lumo, kiu flamas pale,
Se al vi ekbrilus mia larm’ kristale!
Ĉar mi nek steleto en la font’ brilanta,
Nek mi estas kampa lumo la vaganta,
Fluas do sur roso mia plend’ sen fino:

Ve, al vi, knabino!

SCENO II

HALKA, JONTEK (serĉas ŝin inter arboj).

JONTEK

Halka! Halka!

HALKA (alkuras al li).

Kial vi, Jontek, trompis malbele

Min, senkonsolan?
Kial vi prenis de mi kruele

La ĝojon solan?
Jen, mi lin vidis, al mi parolis

Li, sun’ radia!
(Konvinkite.)
Kaj li revenos, kaj min reprenos!

JONTEK.

Malfeliĉa koro via!

HALKA.

Ĝi preskaŭ krevis, tiele batis
En mi la koro…
(Iom riproĉe.)
Ah! Jontek! Jontek, vi ne kompatis
Kun la doloro…

JONTEK (iom moke.)

Ha! ha! ha!

HALKA (mirigite).

Vi ridas? Do foriru ni!

JONTEK.

Foriru ni!

HALKA (rigardante maltrankvile).

En granda urbo mi sentas timon;
Io vilaĝan premas animon!

Ne vidas ni

Belsunon-ĉi,

La leviĝantan.

Ne vidas ni

Belsunon-ĉi,

La subirantan.
Ni iru for! Tiu muraro
Timigas min, lacigas min.
Rapidu ni al la montaro,
Al hejmo. — Li atendas min
Post urbo jam! ĉu ridas vi?

JONTEK.

Ni iru do, se vere li
Atendas vin.
(Kantas ironie kaj kompate.)
Vi malfeliĉa kredas knabino,
Ke li ne trompas, lin kredas vi!

Kiel en vento

Bruas la pino,

Kiel torento

Fluas sen fino,
Mensogis li, ne venos li,
Kaj vi lin kredas, kredas knabino!

HALKA.

Kredas, kredas mi!

JONTEK.

Ne konas amon de sinjorino
Al montanino, ne konas vi!
Lia vizaĝo dolĉa laŭ vido,
Parolo dolĉa de sinjorido,

Sed ŝtona kor’

Por via plor’!
Vi kredas amon de sinjorido?

HALKA.

Malica-vi!

JONTEK.

Li ekposedis vian animon.
Ho! belsinjoron ŝatas knabin’!
Mia sopiro ne havis limon,
Deziris mi. — Li foje venis,
Prenis kroneton, animon prenis,
Ho mia Halko! mizerulino!
Ke li ne trompas, lin kredas vi?

Kiel en vento

Bruas la pino,

Kiel torento

Fluas sen fino,
Mensogis li, ne venos li, —
Kaj vi lin kredas, kredas knabino!
(Post momento.)
Vi pensas: tial alvenis ni,
Ke vi feliĉe, ke vi plenĝoje
Jankon-karulon revidu foje?
(Montrante al ŝi la lumigitajn fenestrojn :)
Jen! en ĉi-hor’!
Kun belfraŭlino dancas ĉe kor’,
Kiel fianĉ’ — via sinjor’!
(Malantaŭ la scenejo aŭdiĝas la ĥoro de gastoj :)
Jen egala juna paro,
Per beleco kaj dotaro!
En feliĉo kaj bonsano
Longe vivu, longe vivu
Odrovonĵo kaj Pomjano!

HALKA (netuŝita komence de la ĥora voĉo, komprenas fine, ekkuras kaj komencas frapi forte la pordon).

HALKA (ĉiam pli forte batante la fermitan pordon).

Enlasu min, enlasu min!
Al patro de mia infano!

JONTEK.

Ni iru el ĉi-tie,
Oni ekvidos vin!

HALKA.

Enlasu min, enlasu min!
(Al Jontek, petegante lin surgenue.)
Al mia sinjoro,
Ah, Jontek! gvidu min!

JONTEK.

Oni ekvidos vin,
Insultos vin.
SCENO III

LA SAMAJ, ĤORO DE GASTOJ, ĤORO DE SERVISTARO (kun lumo) kaj ZJEMBA

ĤORO.

Jen kia bru’?

Pro kio kri’!

Kaj la murmur’?

Ne scias ni!

ZJEMBA kaj ĤORO.

For! forlasu balon!

Ĉe servistoj ili

Trovos bonregalon,

Povos gaj-babili,

Sed el balo for!

SCENO III

LA SAMAJ kaj JANUŜ (enkurante).

JANUŜ (donas signon per mano).

Kio?
(La ĥoro foriras malantaŭen de l’ scenejo; Januŝ, proksimiĝante al Halka, mallaŭte.)
Mi vin ja petis, mi al vi diris…

Vi ne foriris?

HALKA (rigardas lin malgaje, kaptas subite sian kapon kaj silente sidiĝas sur benko).

JONTEK (eniras fronten de la scenejo, humile kliniĝante antaŭ Januŝ).

Sinjor’ — jen — mi!

JANUŜ (rekoninte lin, kun kvietigata kolero).

Pro kio vi kondukis ŝin,
El la montar’, knabinon en sufero?
Ĉu hejme do malbone tro?

Ŝi en mizero?

Do diru, kion volas vi?
(Flanke).

Malbenitul’!
Mizerulin’! frenezas en ĉi-horo!
(Kolere.)
Konduku ŝin, al hejmo gvidu ŝin
Kaj servon vian — memoros la sinjoro.

JONTEK.

Kompatu do, ho vi sinjor’!
Nun ŝia patro mortis for;
Patrinon longe kovras tero…
Kun orfino Dio sola kaj — maldolĉa plor’.
(Malpli laŭte.)
Ĉe homoj moko — kaj ofenda vort’…
(Silentas momente, poste kun ironia humileco.)
Ho, bonsinjoro! jen terura sort’!
Do rekompencos Di’ kompaton al mizero!

SCENO V

LA SAMAJ, KELKAJ GASTOJ, STOLNIK kaj ZOFJA.

(Januŝ kuras renkonten al ili kaj diras, ke Halka estas freneza.)

HALKA (leviĝas malrapide).

(Kanto.)
Iomet’ post iometo
Logis vi la kolombeton!
Iomet’ post iometo
Bele-blankan kolombeton
Vi delogis, ho falketo!
Vi delogis ĝin!

ZOFJA, STOLNIK, ZJEMBA kaj ĤORO.

Stranga jen knabino!
Kanlas kun obstino.
Oni ŝin forsendas,
Sed ŝi plue plendas,
Ne atentas nin.

JONTEK (kun la antaŭirantaj).

Malfeliĉulino!
Via plend’ sen fino,
Ĝi ne vekos korojn;
Ĉar la gaj-sinjorojn
Rid’ amuzas nur!

ZOFJA (atente rigardas Januŝon, kiu maltrankvile rigardas Halkon).

Ili iru for!

JANUŜ (turnas sin al Halka kaj donas signon al Zjemba).

ZJEMBA (al Halka kaj Jontek).

Foriĝu, for!

ĤORO.

For! forlasu balon!
Ĉe servistoj ili
Havos la regalon,
Povos kunbabili.
Sed el balo for!

STOLNIK. Strange, je honor’! Zjemba, vi disponu: Servistar’ al ili Bon-regalon donu; Sed el balo for! JONTEK. Ni ne volas balon! Nek la bonregalon, Petas pri nenio.

$\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \ \end{matrix}}\right\}\,}$

Kune kun la Ĥoro.

Nin kondukos Dio, Mem ni iros for. ZOFJA (flanke rigardas Januŝon ĉiam pli atente). Jen okulo ŝia Sub la larm-vualo! Maltrankvila mia Januŝ dum la balo — Strange batas kor’! JANUŜ (flanke). Ŝin la dia mano Gvidu en mont-valon! Kaj la vilaĝano Ne malhelpu balon! Ili iru for!

$\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \\\ \ \end{matrix}}\right\}\,}$

Kune kun la Ĥoro.

(Halka kun Jontek malrapide foriras. — Bildo.)

La kurteno falas.