PROLOGO
Enkonduko
Al Vi, nekaptebla « os »,
neniam kaj ĉiam as’anta,
mi sendas poemojn de pensoj-ĥaos’
el mia menso serĉanta.
« Is », « As », « Os » —
tri elementoj de Tuto —
finito, vivato, ĥaos’ —
problemo de Absoluto.
Triunuo de hom-superstiĉ’,
triunu’ de profeta humano,
Vi tra vivo miljaris fetiĉ’,
Vi — amboso por di’ kaj satano.
Vi — serĉata de l’ viv’ eliksir’,
viva akvo, fabel-talismano,
paroksisma freneza delir’,
temp-maŝino de Wells’a romano.
Sub sekcanta mens-analiz’
de progresanta scienco
kun ĝusta skrupula preciz’
iam klariĝos esenco.
« Is — as » = estiv’
sekvigas « os »-energion,
tiel socia viv’
produktas konscion.
Al Vi, sfinkse-enigma « os »,
ĝis la scienco Vin solvos,
kun poezia patos’
mi florojn-poemojn disvolvos.
Sintezante en vorto-parol’
ĝiajn fortojn de l’ en’ kaj ekstero,
mi la menson risortos je Vol’
sur la vojo al plena libero.
« Is » — « As » — « Os »
tri elementoj de l’ Tuto,
finito, vivato, ĥaos’, —
problemo de Absoluto.
Voznesensk, Januaro 1928.
Dediĉo al L. Ivn
Al Vi, amik’, dediĉas mi verkoton
el la intimprofunda kora en’;
se trovos Vi en ĝi ver-koton,
purigu ĝin per propra kor-seren’.
Komencos mi sinceran retrospekton
de miaj pensoj dum junula aĝ’,
kaj du sitelojn per balanca vekto
sur fajna ŝnur’ mi portas kun kuraĝ’.
En unu — akvo malvarmege-brula,
kaj en la dua — vaporanta brog’;
en unu flank’ de l’ŝnur’ — nebulo,
kaj en la dua — sun-prolog’.
Kienas mi? Ne donos mi respondon,
ĝin mi ne scias ankaŭ mem;
similas mi ribelvagantan ondon,
batantan kontraŭ bordoj de problem’.
Ĉu la isas’ produktas la konscion,
aŭ male ĝin estigas la konsci’,
ĉu cia penso, hom’, eligas ĉion,
aŭ nur en ĉio onas ci?
Nervece turnas-turnas mia penso
foliojn de l’kreiva libr’,
kaj en sonanta preĝ-incenso
eknaĝas rememoroj-vibr’.
Voznesensk, 5 Decembro 1923
Al L. Ivn
En akordoj de l’kor’ impresema
mi agordis mian kreivon
kaj el vivo banala kaj prema
mi transiĝis alian vivon.
Per sonoraj sonaroj mi spiris,
promenante en rimo-aleoj,
kaj literajn ensorĉojn mi diris,
mi, grandegulo-pigmeo.
Sur sonanta ale’ mi renkontis
vivan fonton de vorto-magio, —
mi ne timis plu morton estontan,
ĉar eternas kreeca genio.
Kaj, vagante sur proza bulvardo,
kie stumpoj glatstultaj fieris,
mi renkontis hazarde vin, bardo,
vi modeste kaj grize aperis.
Sed pro ena konscio nevole
mia « mio » en « vio » sin solvis,
kaj en la seriozo frivola
belpetalojn kunrozo disvolvis.
Komuniis min via spirito
el kaliko de l’son-sakramento, —
kaj fariĝis mi via kaptito,
ho, amiko de mia belsento.
Voznesensk, 1 Junio 1923.
Letero al L. Ivn
El malproksima proksim’
denove kun Vi mi parolas,
kaj ĝojas la korda anim’
pri eblo de l’ kara intim’.
Mi volas,
mi volas varian humoron
enstampi sur blanka foli’,
en versojn enspiri la koron
de l’ poezia delir’,
partumi plezuron, doloron
kun Vi.
Ho, kiom kolombas la koro
en vana aspir’
al kuniĝo.
Ho ve, rememoro
pri l’ horo-
-disiĝo.
Krajon’ en hezito haltas,
zigzagas la duboj je l’ menso,
falas kaj saltas
akre-vibranta penso.
Krei —
dolĉe-amara destino;
suferas la menso en penoj,
ĝojas la kor’ en la sino.
Krei!? —
Postulas la tuto:
amo, naturo, socio,
eĉ bruto.
Krei en sonoj — ĥameleonoj,
sunoradioj — varioj.
Krei, —
perei, naskiĝi kaj droni,
sveni
ĉiam, konstante, subite.
Ho, mia revo —
devo
de l’ baraktanta spirito.
Vi nur ĝin povas kompreni
kanto-amik’ — satelito.
Novo, malnovo,
kutimoj,
movo
de l’ hezitantaj rimoj — limoj.
Eterna flagranto —
tra densa mallum’
diamanto.
Ĉu Vi ion komprenis
tra fragmenta deliro,
amiko?
Furiozaj, ĝojaj kaj rapidaj dancoj
korpon mian pikas kvazaŭ akraj lancoj,
koron mian ŝiras kaj turmentas ili,
tamen mi deziras trili, trili,
trili.
Voznesensk, 20 Majo 1923.
Mi stelojn jungos…
Mi stelojn jungos al revado,
kaj ili portos min tra bluo
en landon de la nemortado,
de la eterna vivo-ĝuo.
Do, arogantu mia kanto,
do, akresonu mia verso.
Mi estas forto kaj giganto
kaj regontul’ de l’ universo.
La morto?! Ho, ĝi plu ne tedos,
restinte sole nur simbolo;
je l’ universo nur procedos
la menso de l’ scienca volo.
Voznesensk, 26 Oktobro 1921.
Mi estas…
Mi estas pokalo de belpoezio;
Mi estas martelo de ver’,
Mi estas fontano de versfantazio,
Potenca liber!
Mi estas modesta, sen celo je « nomo »;
Mi estas fluganta la vent’;
Mi estas de floroj flosanta aromo,
Ribela torent’.
Mi estas realo. Mi estas fantomo.
Mi estas de l’ am’ sakrament’.
Mi estas animo kaj koro de l’ homo,
Rapida moment’.
Mi flugas tra l’ mondo kaj ĉiuj min kantas.
Mi flugas per kanto-flugil’.
Mi flugas fajrere kaj flamdiamantas
En koroj per tril’.
Mi celas ne famon. Mi celas ne « nomon ».
Mi celas ne brilon de l’ or’.
Mi celas ne laŭrojn, nek bardan diplomon,
Nek pompon de l’ glor’.
Mi kreas por krei. Sen ia kromcelo.
Mi kreas poemon el kor’.
Mi kreas per ĝi monumenton de l’ Belo
En versa kolor’.
Saratov, 28 Decembro 1918.
Perlas per la belo stelo-stilo
Perlas per la belo stelo-stilo,
kun facilo ŝprucas Esperanto —
gaja tril’ de l’ najtingalbabilo
dum trankvilo de l’ printempa kanto.
Amo de l’ universeca koro
en kristalo de l’ penetra penso
brilnuancas en bukedo-ĥoro,
sonparfumas en versaĵ-incenso,
vibras en la melodioj-ĉarmoj, —
fibroj de l’ animo poezia, —
en ĝoj-ploro aŭ maldolĉaj larmoj,
en intimo kun revad’ vizia.
Torenteco de l’ pasi-deziro
sur la verda kampo de la amo,
radieco de l’ revad-inspiro
kaj neniam foriĝanta flamo.
Antaŭ la ĝardeno de l’ beleco,
permanenta celo al grandozo,
for de l’ korpo en la animeco
estas mia farnient-ripozo.
Voznesensk, 1 Aprilo 1922.
Ciklo de l’ Arĝenta Astro
Dediĉas al Nekrasov N.
I
Aspergas mi per spermo de l’ espero
virginon de l’ arĝenta astro
en la arom’ de ŝia sino ĉasta
dum farniento de l’ vespero.
Aspiras mi per spiro de l’ pasio
elkrei novan mondon de la sonoj —
mi, nova pastro de l’ venonta dio:
virgino de l’ arĝenta astro
de l’fantaziaj tonoj.
Al foraj kaj viziaj regionoj
mi venas de l’ estonto gasto,
virginon aŭreolos mi per kronoj
el fonto de l’ anim’ elasta.
Karesvario — ritmo de l’ mezuro
de mia am’ senfunde-ĝua;
kaj kisoj dolĉaj — rimoj-uverturo
de l’ delikatpasio blua.
Kaj sakramentas mi dum la vespero,
mi nova, juna kaj onteca pastro,
virginon de l’ arĝenta astro
aspergas mi per spermo de l’ espero.
II
En ornato orname orita
ĉe altaro de l’ vorto mi staras,
kiel orfo ĉe pordo fermita
de l’ morto...
Kaj orgen’ al orelo ordonas
enaŭskulti por ĉiam sonkulton —
orakolon de la Oriono
radia...
Tra la orto al la oriento
kore celas dezire-ribela
oremuso de mia belsento
aspire...
Oro, ornamo, ornato
alternas en alto interna...
Mi — pastro de la nekonato —
staras ĉe ĝia altaro
lumate de l’ astro eterna
arĝenta.
III
Per akraj strofoj mi traversos vivon,
kreante revan riĉon,
amaran forgesante efektivon
kaj malfeliĉon.
El kaĝo de l’ tagvica trivialo
mi celas al mistera transo,
mi — Don Kiĥot naivkristala —,
por esti for de Sanĉo-Panso.
Per trilflugiloj de koloroj-versoj
nuancas mi per skvamoj-asonancoj
kaj ronde-flugas tra la universo
en furioz-ebriaj dancoj.
Por iu « danse macabre », — por mi nur gajo
kaj senfineco de l’ mezuro,
por iu — vintro, sed por mi — floranta majo
kaj brila suno en lazuro.
Ĉu iu kredos mian religion —
ne interesas min ja tio,
sed mi adoras fantazion, —
ĝi estas mia dio.
Kaj antaŭ la altaro de Fabeloj
incensas mi, poeto-pastro;
Virginon de l’ arĝenta astro
adoras mi en himnoj belaj.
IV
En maten’ perlamote flagranta,
kiam brilis la ros’ en petaloj,
al surlagaj lilioj-pokaloj
vidis mi beljuninon kurantan.
Diafanis la korpo gracia,
en la faldoj de lag-arbetaro
papiliis orece la haro
sub la kisoj de l’ suna radio.
Kaj aero karese vualis
belfiguron de l’ stranga junino;
sed subite ŝi falis,
en unu momento
mi alkuris, rekonis:
Virgino
de l’ astro arĝenta.
Voznesensk, 28 Novembro 1922.
Amaj Melodioj
I
Finiĝas nokto. En ĉirkaŭpreno
ci kisas min, karesas, flustras kun pasio.
Susuras silko sur kuseno...
Maten’ de l’ am’, de l’ tag’ mateno... —
Unua ora sunradio
penetras ĉambron tra kurteno...
Okulojn ci fermetas, dronas en ebrio...
Leviĝas mi, malfermas pordon al ĝardeno...
Parfumas mole akacio...
Kaj ĉio vokas, logas al promeno;
kaj spiras vera poezio
en tiu ĉi vilaĝ-edeno.
Ci levas ankaŭ cin kaj min pro ĝeno
elpelas for kun koketema krio:
« Ho, iru tuj — ne estas ja konveno
ĉeesti dum ceremonio
de la vestado... »
— « Granda Dio!
Pro kio tia ĉi kateno!
Cin ĝui volas mi ja ankaŭ dum mateno... »
Sed pordo frap! eĉ malgraŭ mia peno
kaj malgraŭ mia opinio.
Saratov, 19 Januaro 1921
II
HEINE-ECAĴO
Puto profunda — jen Via rigardo,
puto kun akvo serena;
tamen, junino, mi estu singarda:
eble ĝi estas venena!?
Bluo ĉiela — jen Via rigardo,
bluo karese-edena;
tamen, karino, mi estu singarda:
eble ĝi estas gehena!?
Lango korala — jen Via ponardo,
lango alloge-kaprica;
tamen, belino, mi estu singarda:
eble ĝi estas malica!?
Via buŝeto, brulanta en ardo, —
— rozo ravanta kaj bena;
tamen, junino, mi restu singarda:
eble ĝi estas venena!?!
Voznesensk, Oktobro 1921.
III
Mi min kaŝis en bosko kaŝtana
en krepusk’ de l’ printempa vesper’,
sur la musk’ sub la kron’ diafana
kuŝis mi. Simfoniis mister’.
La mister’ de l’ natur’ simfoniis:
en folioj susuris fabel’,
en river’ en reflektoj helstriis
per la plektoj arboja ombrel!
Kaj mi ĝoja en reva krepusko
sur la lim’ de la lum’ kaj mallum’
ne evitis fatalan embuskon
kaj fariĝis viktim’ de l’ parfum’.
De l’ parfum’ de la korpo virina
aperinta subite en bosk’,
saturite mi svenis al sino,
kien logis potence la mosk’.
Kaj kadence trembatis la koro
pro alflu’ de l’ volupta pasi’;
kaj en ĝu’ de l’ virgeca doloro
mi abruptis kaj dronis en ŝi...
Disburĝonis kaŝtanaj la floroj
kun kreiv-geedziga polen’,
ĝi miksiĝis kun niaj odoroj
en mistera pasia solen’.
Voznesensk, 11 Decembro 1923.
IV
En koloroj de vespero am’ fabelas,
lulas senton de la koroj am’,
jen mantelas per etero, jen nebulas
firmamenton je l’ disiĝo-gam’.
Nin ĉirkaŭas freŝgirlando el la floroj,
de l’ muziko bela rava son’...
Vokoj-ploroj el verando kun mistiko
de ribela fluas violon’.
Inspirite de ĉi-sonoj mi cin kisas,
tremas cia kortuŝite brust’,
nin kulisas floraj kronoj... mi cin premas,
dolĉo mia... benas nin arbust’.
Sed jam falis noktaj horoj... mortis kantoj,
kiujn pure najtingalis kor’...
Diamantoj-rememoroj restis nure...
...amaj ĉarmoj pasis for.
Saratov, 14 Decembro 1918.
Paraleloj
|
|
|
| ...Novo — malnovo,
|
Edeno — infero,
|
| eterno — momento,
|
kompato — kruelo,
|
| potenco — senpovo,
|
beato — sufero,
|
| feliĉo — turmento.
|
mildeco — ribelo.
|
|
|
|
| Revado — konfeso,
|
Amemo — pasio,
|
| timemo — arogo,
|
hontemo — senĝeno,
|
| memoro — forgeso,
|
tuteco — nenio,
|
| vereco — mensogo.
|
libero — kateno.
|
|
|
|
| Kareso — insulto,
|
Adoro — malamo,
|
| konfido — ĵaluzo,
|
promeso — ĵurrompo,
|
| konstanto — adulto,
|
trankvilo — ekflamo,
|
| sincero — amuzo.
|
fidelo — fi-trompo.
|
|
|
|
| Trotakso — banalo,
|
Modero — senbrido,
|
| diigo — profano,
|
tolero — postulo,
|
| vizio — realo,
|
kolombo — aspido,
|
| anĝelo — satano.
|
sindono — spekulo.
|
|
IX Naturo — komerco,
pureco — malĉasto,
malsperto — ekzerco,
similo — kontrasto.
X Ekflugo kaj falo,
heroo kaj vermo,
espero — fatalo,
naskiĝo — ekstermo.
|
Jen estas varioj de l’ amo —
burlesko kaj dramo!
|
Saratov, 5 Aŭgusto 1918.
El Ciklo „Frenezo”
Dediĉas al Hohlov N.
I
Vi estas mia ĝemelo
de nasko ĝis morto mem.
Ofte vi estas anĝelo,
pli ofte — anatem’.
Vi akompanas kvazaŭ la ombro
dum tago kaj dum nokt’,
de lulilo ĝis tombo,
dum ĝoj’ kaj dum vivsufok’.
Kaj vana estas la peno
min liberigi je vi:
Vi estas dolĉo, kateno,
jen siblo, jen belmelodi’,
jen konscienca riproĉo,
jen elintenca malbon’,
jen de l’ spirito diboĉo,
jen adoro antaŭ madon’.
Ĉiam nur disduiĝeco,
sopiro al mensa tut’,
de l’ cerbo kaj kor’ — sanga peco,
dram’ de l’individu’.
Voznesensk, 19 Februaro 1922.
II
En ringecaj ĉirkaŭprenoj
mi mortpremos vin.
Viaj ĝemoj kaj malbenoj
ne haltigos min.
Vi ja estas Bon’ — Malbono;
tial mortu vi,
ĉar la Bono estas krono
de la iluzi’.
Iluzio estas peza
por verama kor’.
Sed mi estas ja freneza!
Tial, ĉio, for!
III
Mi estas freneza — mi tion konscias;
sed en la frenezo — geni’.
Mi vin abomenas kaj vin ne envias
pri via banal-harmoni’.
Per miaj frenezaj kaj akraj okuloj
penetras al transa mi viv’,
kaj kion de vi kaŝas densaj nebuloj
por mi estas ĝi — efektiv’.
Voznesensk, 2 Oktobro 1921.
IV
Super mi etendiĝis kupolo,
kupolo, simbolo de Io,
de Io, fulmanta radio,
radio en strangaŭreolo.
Super mi etendiĝis kupolo.
Jen sub mi disegiĝis profundo,
profundo, senfundo nigranta,
nigranta en rido faŭkanta,
faŭkanta simile al hundo.
Jen sub mi disegiĝis profundo.
Ĉiuflanke gardadas min muroj,
min muroj — obturoj ĉirkaŭas,
ĉirkaŭas, moviĝon kontraŭas,
kontraŭas kun pezaj murmuroj.
Ĉiuflanke gardadas min muroj.
Mi kun koro ribela deziras,
deziras, sopiras Liberon,
Liberon, purigan aeron,
aeron… Premite mi spiras…
Mi ribela Liberon deziras.
Ĥarkov, 12 Aprilo 1919.
V
Ĉu aŭdis vi ion dum nokto silenta?
Ĉu vidis vi ion tra densaj nebuloj?
Ĉu aŭdis vi ion en bruo torenta?
Ĉu vidis vi ion en ŝiaj okuloj?
Dum nokto silenta
mi aŭdis pacigan en kor’ harmonion;
tra densaj nebuloj
mi vidis flagrantan de l’ vero ekflamon;
en bruo torenta
mi aŭdis belegan de l’ kor’ simfonion;
en ŝiaj okuloj
mi vidis aŭroron de l’ amo kaj amon.
Dum nokta silento
mi aŭdis ekfrapon de ĉerka tegmento;
tra densaj nebuloj
mi vidis iradon de strangaj mortuloj;
en bruo torenta
mi aŭdis mokridon de l’ sorto sensenta;
en ŝiaj okuloj
mi vidis jam morton de l’ amaj ekbruloj.
Voznesensk, 1919.
VI
Sur deklivo de mia amo
mi konstruis palacon de l’ ĝuo;
en sensone obtuza malbruo
nevidita okazis dramo.
Belaj gastoj palacon vizitis,
eksonoris pokaloj pasiaj;
sed la koron la menso spitis, —
estingiĝis la sunoradioj.
Kaj en alta palaca turo,
kie miozotas memor’,
jen eksonis uverturo
de l’ rekviema ĥor’.
Kaj la gastoj toastis Eternon,
sed la ombroj dancadis tra muro,
kaj mi vidis faŭkantan kavernon
en blindiga purpuro.
Kaj en halo de l’ sento senbrida
violonon ekludis la Strango:
uragane-rapida
ĉiujn premis muzika lavango
de violon’,
sed la arĉo krevis en kreo,
eĥe mortis lasta son’ —
Pereo.
Sur deklivo de mia amo,
kie staris palaco de l’ ĝuo,
nevidita okazis dramo
en sensone-obtuza malbruo.
Voznesensk, 24 Junio 1923.
VII
Antaŭ altar’ de l’ Eterna Spirito
staras mi, — splito de Malnova mond’ —
kun kron’ el superstiĉoj, kun sceptro el mitoj,
kun de l’ antaŭjuĝoj rond’.
Kandel’ de la kred’ estingiĝas, finbrulas,
svene aromas incens’,
sed en la cerbo arogi stimulas
sakrilegia pens’.
Mi falas genuen kaj preĝas-profanas,
al kiu, pri kio ne scias mi mem,
sed mi antaŭsentas, ke mian malsanon
kuracos finsolvo de tiu problem’.
Voznesensk, 1923.
VIII
Ĉe abrupto zigzage faŭkanta,
ĉe abrupto de alta rok’
staris mi meditanta,
ĉu riski je arog’.
Variis-vibris la deziroj,
kaj svarmis pensoj en la cerb’;
mi sakramentis en aspiroj
al la ĉielo for de l’ ter’.
Sed faŭkis malsupre abrupto
kaj tiris potence al si,
kaj en turmentiga volupto
falis mi.
Sed mi ne atingis la subon
kaj ie kroĉiĝis en mez’,
kaj suĉas min akra inkubo
en la paroksism’ de l’ frenez’.
Voznesensk, 28 Novembro 1922.
IX
Kial, amik’, ne vizitas vi min?
Mi ja brulas, finbrulas en Fajro sen fin’.
Sed neniam en ĝi
fincindriĝos mi,
nur suferos en fum’…
El post lando de Fajr’,
jen Mallum’
sen ekĉes’ por moment’
alrampadas kaj pikas min ĝi,
je l’ tempi’
per duobla langeto-serpent’…
Ho, kunlig’ de Helfajr’ kun eterna Mallum’,
ĉu min longe mordetos Vi?!
| · |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
· |
·
|
Brulas-brulas mi
en la Fajra pasi’.
Sed ekbrilos Radi’
en triumfa moment’
el homara sufer’ kaj turment’.
Tiam en kvietec’ mortos mi.
Ho, amik’,
ja ekbrilos Radi’.
Saratov, 11 Septembro 1917.
X
Ombroj vesperaj — movoj misteraj
rampas....
Ĝemas piano, kvazaŭ infano
ploras,
lampo
finbrulas…
Mi rememoras…
Rememoroj enlulas.
En malproksimo ie en nigra senlimo
Vagas spirito sola simile al splito
de « memo »;
nenie
ĝi trovas
realon en foro simbola…
Ombroj-spiritoj sin movas;
ploras piano kun ĝemo.
Interplektiĝas la ombroj, sin puŝas,
pereas…
Koro silentas, duboj ĝin tuŝas,
sonoj lamentas,
veas
al vivo-pasio…
Lampo finbrulis, restis nenio;
nokto tegmentas.
30 Decembro 1918.
